الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أجمعين.
ﷲ ތަޢާލާވަނީ ގުނާ ޢަދަދު ނުކުރެވޭހާ ގިނަގުނަ ނިޢުމަތްތައް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދެއްވާފައެވެ. އެއިލާހު ވަޙީކުރެއްވިއެވެ.
﴿وَإِن تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللَّهِ لَا تُحْصُوهَا﴾ [سورة إبراهيم ٣٤]
މާނައީ:”ﷲގެ ނިޢުމަތްތައް ތިޔަބައިމީހުން ގުނާނަމަ، ތިޔަބައިމީހުންނަކަށް އެ ނިޢުމަތްތައް ޢަދަދު ނުކުރެވޭ ހުއްޓެވެ.”
އަދި އެ ނިޢުމަތްތައް ދެއްވިކަމަށްޓަކައި އެއިލާހަށް ޝުކުރުވެރިވުމަށް އަމުރުކުރައްވާފައި ވެއެވެ. އެއިލާހު ވަޙީކުރެއްވިއެވެ.
﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُلُوا مِن طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَاشْكُرُوا لِلَّهِ إِن كُنتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ﴾ [سورة البقرة ١٧٢]
މާނައީ: “އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ! ތިމަން އިލާހު ތިޔަބައިމީހުންނަށް ދެއްވި ރަނގަޅު ތަކެތިން ތިޔަބައިމީހުން ކައިއުޅޭށެވެ! އަދި ތިޔަބައިމީހުން ހަމައެކަނި ﷲ އަށް އަޅުކަންކުރާކަމުގައިވާނަމަ، އެއިލާހަށް ޝުކުރުވެރިވާށެވެ.”
ފަހެ ﷲއަށް ޝުކުރުކުރުންވަނީ ތިބާގެ ހިތުންނާއި ދުލުންނާއި ގުނަވަންތަކުންނެވެ.
ހިތުން ނިޢުމަތްތަކަށް ޝުކުރުމަކީ އެ ނިޢުމަތްތައް ދެއްވި ފަރާތަށް އެ ނިޢުމަތްތައް ނިސްބަތްކޮށް، އެކަމަށް އިޢުތިރާފުވުމެވެ. އެއިލާހު ވަޙީކުރެއްވިއެވެ.
﴿وَمَا بِكُم مِّن نِّعْمَةٍ فَمِنَ اللهِ﴾ [سورة النحل٥٣]
މާނައި: “އަދި ތިޔަބައިމީހުންގެ ކިބައިގައި ވާހާ ނިޢުމަތެއްވަނީ ﷲގެ ޙަޟްރަތުންނެވެ.”
އަދި ދުލުން އެ ނިޢުމަތްތަކަށް ޝުކުރުވެރިވާނީ އެކަންތައްތައް ލިބުމުގެ ތައުފީޤު ދެއްވީތީ ﷲއަށް ގިނައިން ޙަމްދުކުރުމާއި އެކަމުގެ ވާހަކަ މީސްތަކުންނަށް ބަޔާންކޮށްދީގެންނެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ.
﴿وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ﴾ [سورة الضحى ١١]
މާނައީ: “އަދި ދަންނާށެވެ! ކަލޭގެފާނުގެ ރައްބު ދެއްވި ނިޢުމަތުގެ ވާހަކަ ދައްކަވާ، އެކަން (މީސްތަކުންނަށް) ހާމަކުރައްވާށެވެ.”
އަދި އެ ނިޢުމަތްތަކަށް ގުނަވަންތަކުން ޝުކުރުކުރާނީ ﷲރުއްސަވާވޮޑިގެންވާ ކަންކަމުގައި އެ ގުނަވަންތައް ބޭނުންކޮށްގެންނެވެ. އަދި ﷲ ތަޢާލާ ނުރުހުންވެވޮޑިގެންވާ ފާފަތައްކުރުމުގައި އެތަކެތި ބޭނުންކުރުމުން މަނާވެގެންނެވެ. ދާވޫދުގެފާނުގެ ޢާއިލާގެ ބޭކަލުންނާ ބެހޭގޮތުން ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ.
﴿اعْمَلُوا آلَ دَاوُودَ شُكْرًا ۚ وَقَلِيلٌ مِّنْ عِبَادِيَ الشَّكُورُ﴾ [سورة سبإ ١٣]
މާނައީ: “އޭ ދާވޫދުގެފާނުގެ އާލުންނޭވެ! (އެއިލާހަށް) ޝުކުރުވެރިވުމުގެ ގޮތުން ތިޔަބައިމީހުން (ހެޔޮ) ޢަމަލުކުރައްވާށެވެ! އަދި ތިމަން އިލާހުގެ އަޅުތަކުންގެ ތެރެއިން، ގިނައިން ޝުކުރުވެރިވާ މީހުން ވަރަށް މަދެވެ.”
ﷲ ތިބާއަށް ދެއްވި ނިޢުމަތްތަކާމެދު ރުހޭށެވެ. އޭރުން އެންމެ ޝުކުރުވެރި މީހުންގެ ތެރެއިން ތިބާ ވާނެއެވެ. ފަހެ ﷲގެ ނިޢުމަތްތަކަށް ޝުކުރުވެރިވުމަކީ ރަނގަޅު ނިޔަތެއްގައި ކުރެވިއްޖެނަމަ އަޅުކަމެއްކަމުގައި ދަނެގެން، އެކަން ފުރިހަމަ ގޮތުގައި އަދާކުރެވޭތޯ މަސައްކަތް ކުރާށެވެ. ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ.
«الطَّاعِمُ الشَّاكِرُ مِثْلُ الصَّائِمِ الصَّابِرِ» [رواه البخاري]
މާނައީ: “ކައިގެން ޝުކުރުވެރިވާ މީހާއީ ރޯދަހިފާ ކެތްތެރިވާ މީހާފަދަ މީހެކެވެ.”
ދުޢާއަކީ އަޅަމެންނީ ނިޢުމަތްތަކަށް ޝުކުރުވެރިވުން ޙައްޤު ގޮތުގައި ޝުކުރުވެރިވާ ބަޔަކުކަމުގައި ލެއްވުމެވެ! އާމީން!